فرصت‌ها و مزیت‌های کشور در حوزه دریا

نرگس امراللهی در خصوص فرصت‌ها و مزیت‌های کشور در حوزه دریا عنوان کرد: دریای خزر و خلیج‌فارس دارای ذخایر عظیم نفت و گاز بوده و عمده کشورهای تولیدکننده نفت جهان در اطراف خلیج‌فارس قرار دارند، به‌نحوی‌که این منطقه به‌عنوان گلوگاه انرژی جهان شناخته می‏‌شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان تصریح کرد: قرار گرفتن در مسیر کریدور ترانزیتی شمال- جنوب دیگر مزیت برجسته ایران است که باعث برقراری ارتباط ترانزیتی کشورهای اروپایی، روسیه، آسیای میانه و قفقاز با جنوب و جنوب شرقی آسیا و نیز کشورهای خاور دور و اقیانوسیه می‌شود. همچنین ارتباط کشور افغانستان به آب‌های آزاد از طریق محور ترانزیتی شرق کشور برقرار می‏‌شود.

وی در ادامه افزود: در حدود 90 درصد از صادرات و واردات ایران از طریق حمل‌ونقل دریایی انجام می‏‌گیرد و کل صادرات نفتی نیز از طریق خلیج‌فارس و تنگه هرمز صورت می‌‏پذیرد.

ضرورت توجه به گردشگری دریایی

امراللهی با اشاره به صنعت گردشگری و توریسم ساحلی خاطرنشان کرد: در ارتباط با گردشگری دریایی و صنعت توریسم نیز با توجه به خط ساحلی طولانی و مجاورت با آب‌های گرم، کشور ایران می‌‏تواند از جاذبه‏‌های گردشگری مطرح در سطح جهانی بوده و گردش مالی بالایی را به خود اختصاص دهد .

استاد دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه جوامع مرجانی و جنگل‏‌های مانگرو به ترتیب دومین و سومین بیوم غنی زیستی دنیا هستند که در آب‌های ساحلی استان هرمزگان قرار دارند، گفت: در حوزه محیط‌زیست دریایی می‌‏توان به وجود زیستگاه‌های آبسنگ‏‌های مرجانی، جنگل‏‌های مانگرو، بسترهای علفی، زیستگاه‌های جلبکی، پهنه‌های گلی جزر و مدی، سواحل شنی و ماسه‌ای، کرانه‌های سنگی، مصب رودخانه‌های دائمی و ده‏‌ها خور بزرگ و کوچک اشاره کرد.

وی تصریح کرد: لاک‏پشت‏‌های دریایی، پستانداران دریایی، پرندگان آبزی، انواع ماهی‏ها، بی‏مهرگان دریایی، میکرو جلبک‌ها و ماکرو جلبک‌های دریایی از گونه‏‌های جانوری و گیاهی شاخص در خلیج‌فارس و دریای عمان هستند. تنوع اکوسیستم‌های آبی و وجود گونه‏‌های متنوع جانوری و گیاهی پتانسیل لازم را برای مطالعات زیست فن‏آوری در این منطقه فراهم آورده است.

اهمیت و ضرورت توسعه فناوری‌های دریایی

امراللهی با بیان اینکه توسعه بهره‌برداری از دریا مستلزم توسعه فن‌آوری‏‌های دریایی است اظهار کرد: به‌کارگیری علم و فن‏آوری، علاوه بر توسعه کمی بهره‌برداری از دریا در زمینه‌های گوناگون از جمله صنعتی، اقتصادی، پژوهشی، نظامی، گردشگری و ...، باعث افزایش کیفیت استفاده و نیز کاهش هزینه‏‌های بهره‌برداری نیز می‏‌شود.

این استاد حوزه دریا در ادامه اضافه کرد: توسعه فن‏آوری از یک‌سو نیازمند توسعه دانش و از سوی دیگر عامل تسریع توسعه علم و دانش در کشور است و در نتیجه سرمایه‌گذاری بر روی فن‏‌آوری‏‌های دریایی باعث جهش علمی قابل‌توجهی در کشور می‏گردد که پیامدهای مثبت اقتصادی و اشتغالی را نیز به همراه دارد.

رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دریا عاملی مؤثر بر توسعه اقتصادی کشور

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه شرکت‏‌های دانش‌بنیان مؤسسات خصوصی یا تعاونی هستند که اهداف اقتصادی آن‌ها از مسیر تحقیق، نوآوری، ابداع و اختراع در حوزه فن‏آوری‏های برتر و با ارزش‌افزوده، و تجاری‌سازی نتایج این فعالیت‏‌های علمی و پژوهشی، تأمین می‏‌شود، خاطرنشان کرد: محصولات شرکت‏‌های دانش‌بنیان اطلاعاتی کاربردی است که توسط افراد تحصیل‏کرده و با تجربه تولید می‏‌شود.

امراللهی اضافه کرد: رشد اقتصاد مبتنی بر فن‏‌آوری نیازمند بنیان علمی کارآمد و مولد در کشور است که وجود شرکت‏‌های دانش‌بنیان پاسخی به این نیاز حیاتی است.

استاد دانشکده علوم و فنون دانشگاه هرمزگان در خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان دریایی عنوان کرد:  فعالیت شرکت‏‌های دانش‌بنیان در حوزه دریا به‌منزله شالوده توسعه فناوری‏‌های دریایی بوده و می‌‏تواند دانش و اطلاعات موردنیاز در این زمینه را تأمین کند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر علاوه بر اینکه توسعه این شرکت‏‌ها به درآمدزایی برای دانشگاه‏ها، مؤسسات پژوهشی، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‏ها و سایر تحصیل‏کردگان دانشگاهی منجر می‏‌شود، محصولات آن‌ها نیز، در صورت سیاست‏‌گذاری‏‌ها و حمایت‌‏های لازم، می‌‏تواند باعث رونق فن‏آوری و اشتغال در سطح کشور گردد و از آنجا که تاکنون در زمینه فن‏‌آوری‏‌های دریایی به‌اندازه سایر عرصه‏‌ها سرمایه‏‌گذاری فکری و اقتصادی صورت نگرفته است، این حوزه از پتانسیل بالایی برای کار و فعالیت و سرمایه‌‏گذاری برخوردار است.

امراللهی تصریح کرد: همچنین با افزایش فارغ‌‏التحصیلان رشته‌‏های مرتبط با دریا در سال‏‌های اخیر، نیروی انسانی تحصیل‏کرده نیز مهیای بکارگیری است که این امر خود به رونق اقتصاد، صنعت و دانشگاه منجر می‏‌شود.

نقشه راه فناوری‌های دریایی کشور عامل تعیین‌کننده اولویت‌ها و نیازهای حال و آینده کشور

مدیر گروه علوم زیست دریا دانشگاه هرمزگان در خصوص تدوین نقشه راه فناوری‌های دریایی کشور گفت: ‌با توجه به تنوع و تعدد زمینه‌‏های سرمایه‌گذاری در حوزه فن‏آوری دریا و رشد سریع دانش و فن‌‏آوری در جهان، و نیز پتانسیل‏‌ها و نیازهای کشور، همچنین محدودیت منابع، لازم است جهت‏‌گیری و سیاست‏‌گذاری مناسب در خصوص انتخاب مسیرهایی که بایستی سرمایه‏‌های مدیریتی، انسانی و مالی معطوف به آن‌ها بشوند، صورت گیرد. در غیر این صورت فعالیت‏‌های پراکنده و با جهت‏‌گیری‌‏های متفاوت موجب اتلاف منابع شده و برآیندی روبه‌جلو نخواهند داشت.

امراللهی در پایان خاطرنشان کرد: نقشه راه فناوری‏‌های دریایی کشور ضمن تعیین چشم‌انداز بلندمدت، موجب شفاف شدن اولویت‏ها و نیازهای حال و آینده کشور در زمینه فن‌‏آوری‌‏های دریایی می‌شود.

منبع: ایسنا