همزمان با روزهایی که شهیدزاده، مدیرعامل بانک کشاورزی در حال مذاکرات با بانک‌های روسی جهت توسعه سطح همکاری‌های دو کشور بود، همایش تجاری ایران و روسیه نیز با حضور پرشور بیش از ۳۵۰ تجار و بازرگان ایرانی و روسی در سالن همایش‌های هتل رادیسون رویال مسکو (اوکراینا) در تاریخ چهارم تا پنجم خردادماه در مسکو برگزار شد، همایشی که به بحث پیرامون چشم‌انداز همکاری تجاری بین دو کشور در بخش‌های مختلف پرداخت و افزایش حجم صادرات غیرنفتی ایران با محوریت صنعت ساختمان، صنایع غذایی و کشاورزی، انرژی، خدمات فنی و مهندسی، بیمه، بانک و HI-TECH از اهداف این همایش بود. از آنجا که در این همایش سنایی سفیر ایران در مسکو نیز حضور داشت، می‌توان به اهمیت این دیدارها به‌ویژه برای بخش کشاورزی و صنایع غذایی پی برد که پس از باز شدن افق‌های تازه با تحریم کالاهای روسی برای ایرانی‌ها باز شده است. اما از آنجا که روسیه یک کشور اروپایی است و قوانین تجاری و بهداشتی خاص خود را دارد، به‌آسانی آنچه تصور می‌شد، این مهم حاصل نشده است؛ لذا به‌نظر می‌رسد با جدی‌تر شدن مذاکرات دولتمردان و فعالان بخش خصوصی، زمینه مساعدتری در سال ۹۵ برای تعاملات تجاری دو کشور فراهم شده است.

البته در سفر سه ماه پیش هیأت اقتصادی روسیه به سرپرستی معاون وزیر کشاورزی به تهران، ضمن بررسی زمینه‌های همکاری دو کشور، از فعالان صنعت غذا و کشاورزی ایران دعوت شده بود تا در کنفرانس "توسعه روابط تجاری ایران و روسیه" حضور داشته باشند. کنفرانسی که دوم اردیبهشت‌ماه در آستارخان برگزار شده بود و جمعی از فعالان صنایع غذایی و تجار حوزه غلات ایران به دعوت اتحادیه غلات روسیه، در قالب هیأتی اقتصادی در این کنفرانس به روسیه سفر کردند. حال به‌نظر می‌رسد با تداوم برگزاری این‌گونه همایش‌ها، نظام تجاری نوینی در حال شکل‌گیری است که باید دید سهم صنایع غذایی و کشاورزی از این معاملات و معادلات تجاری چه میزان خواهد بود؟

تراز تجاری ایران و روسیه از گذشته تا حال

نگاهی به میزان تراز تجاری ایران و روسیه نشان می‌دهد این میزان در سال گذشته در حدود ۹۲۳ میلیون دلار بوده که تنها در حدود ۲۹۱ میلیون دلار آن صادرات از ایران به روسیه بوده است.

در سال ۸۹ در حدود ۴۱۵ میلیون دلار کالا از روسیه به ایران صادر و در مقابل از ایران به روسیه در این سال حدود ۳۲۹ میلیون دلار کالا صادر شده‌ است.

در سال ۹۰ در طول ۱۲ ماه صادرات روسیه به ایران افزایش داشت و از ۴۱۵ میلیون دلار در سال ۸۹ به ۷۵۸ میلیون دلار در سال ۹۱ رسیده است.

در سال ۹۱ میزان واردات از روسیه همچنان با روند رو به رشد مواجه بوده است. در این سال روسیه یک‌هزار و ۵۷۰ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرد و صادرات از ایران به روسیه نیز در این سال افزایش یافت و به ۴۹۴ میلیون دلار رسید.

از سال ۹۲ روند رو به رشد مبادلات تجاری بین دو کشور متوقف شد. در این سال صادرات ایران به روسیه با کاهش ۱۸۵ میلیون دلاری به ۳۰۹ میلیون دلار رسید. واردات از روسیه نیز در وضعیت مشابه قرار داشت و با کاهش ۸۹۳ میلیون دلاری به ۶۷۷ میلیون دلار رسید.

در سال ۹۳ نیز روند کاهشی مبادلات تجاری بین این دو کشور ادامه یافت. صادرات ایران به روسیه به ۲۹۱ میلیون دلار و واردات از این کشور به ۶۳۲ میلیون دلار رسید.