درحالی دور دیگری از گفت وگوهای صلح سوریه قرار است تا ساعاتی دیگر در پایتخت قزاقستان آغاز شود که شهروندان سوری ناامیدانه چشم امید به آن دوخته اند.

اکنون ساکنان مناطق مختلف سوریه بار دیگر در اوج ناامیدی به این گفت وگوها امید بسته اند و برای اعلام نتایج آن لحظه شماری می کنند و از روزی که اعلام شد تعیین تکلیف مناطق محاصره شده از برنامه های اصلی نشست آستانه است شاید بیشترین امیدها در رگ های ساکنان شهرهای محاصره شده دویدن گرفت.
در گفت وگوهای پیشین میان دولت سوریه و مخالفان، بیشتر نقش گروه های سیاسی پررنگ بود ولی برای نخستین بار است که بیشتر شرکت کنندگان نمایندگان گروه های نظامی و مسلح هستند و این با برنامه اعلام شده برای نشست یعنی تثبیت آتش بس تناسب بیشتری دارد.
به طوری که 'محمد علوش' رئیس هیات مذاکره کننده مخالف سوریه دراین باره اعلام کرد که هدف مخالفان در این نشست تثبیت آتش بس و شکستن محاصره شهرهای محاصره شده است.
وی که در این گفت وگوها به عنون نماینده جیش الاسلام نیز شرکت می کند ؛ گفت: درصورتی که در این دو موضوع پیشرفت داشته باشیم گام بزرگی به سوی حل و فصل سیاسی بحران برداشته ایم.
این نشست با همه امیدهایی که به آن می رود ابهاماتی عمیق دارد که دست یابی به تفاهم و یا حداقل اجرای نتایج را تا حدودی دور از ذهن می سازد.
آنچه این ابهام در نتیجه دهی این نشست را پررنگ تر می کند یکی اختلاف گروه های مخالف در این باره و دیگری طرف هایی است که خود را وکیل ملت سوریه می دانند.
درحالی که نظام سوریه و جمهوری اسلامی ایران و روسیه به عنوان دو هم پیمانی ملت سوریه همواره بر حل و فصل مسالمت آمیز بحران سوریه تاکید می کردند برخی از کشورها از ابتدای بحران برای سرنگونی نظام سوریه مهلت تعیین کردند و با بازکردن مرزهای خود و ایجاد تسهیلات بی شمار برای تروریست ها به خونریزی در این کشور دامن زدند.
یکی از این کشورها ترکیه است که در مساله آتش بس به عنوان ضامن و در این مذاکرات به عنوان وکیل ملت سوریه وارد شده است.
کشوری که برخلاف تمام قوانین بین المللی به خاک سوریه تجاوز و بخش هایی از آن را اشغال کرده است اکنون داعیه خیرخواهی برای ملت سوریه دارد و پا را تا آنجا فراتر گذاشته است که با تمام ناتوانی می خواهد خود را بازیگر اصلی در صحنه سیاسی سوریه معرفی کند.
اقدامی که با واکنش صریح رئیس هیات مذاکره کننده سوری در نطفه خفه شد و بدون تردید نقش ترکیه را در این گفت وگوها به حاشیه نزدیکتر خواهد کرد و یا در همان حد و اندازه نقش حافظ منافع برای گروه های مسلح و تروریستی محدود خواهد کرد.
زیاده روی در خویشتن قوی پنداری ترکیه تا جایی پیش رفت که بشار الجعفری رئیس هیات مذاکره کننده سوریه در آستانه گفت: هیچ گفت وگویی میان سوریه و ترکیه در کار نخواهد بود و اجازه دخالت خارجی نمی دهیم.
وی افزود: ترکیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه را نقض کرده و به گروه های تروریستی کمک و از حل و فصل مسالمت آمیز بحران جلوگیری می کند و براین اساس هیچ گفت و گوی سوری - ترکی در کار نخواهد بود.
تا اینجا احتمالا باید حساب کار دست مسئولان ترکیه آمده باشد که نمی توان به صورت همزمان هم قانون شکنی کرد و به خاک دیگران تجاوز کرد و هم خود را خیرخواه ملت سوریه معرفی کرد.
ضربه ای که از این پس در مذاکرات سیاسی به حیثیت ترکیه خواهد خورد بسیار سهمگین تر از ضربه ای است که عربستان از ناکارآمدی دلارهای نفتی خود در برابر پایداری ملت سوریه دریافت کرد.
اما ملت سوریه با توجه به حضور ترکیه به عنوان یکی از متولیان این گفت و گوها، امید چندانی به نتیجه بخش بودن آن ندارد زیرا بحران این کشور را بیش از آنکه نتیجه حضور تروریست ها بدانند، ناشی از خیانت همسایه شمالی خود و اشتباه محاسباتی سردمداران آن در دست کم گرفتن توانایی این ملت می دانند.
نکته دیگری که بر ابهام در نتیجه بخش بودن این نشست می افزاید ترکیب گروه های مسلح شرکت کننده در آن است.
گروه های شرکت کننده در نشست آستانه ترکیبی از اجزای گروه موسوم به ارتش آزاد و چند گروه کوچکتر است و نه ترکیبی از همه گروه های مسلح موجود در میدان.
از طرفی دیگر اجزای تشکیل دهنده ارتش آزاد نیز به دو گروه مخالف و موافق شرکت در نشست آستانه تقسیم شده اند و درحالی که جیش العزه، جیش النصر و تیپ یکم با شرکت در گفت و گوها موافقت کرده اند دیگر اجزای ارتش آزاد مانند جیش ادلب و فیلق الرحمن با این مذاکرات مخالفت و از شرکت در آن خود داری کردند.
در خارج از ارتش آزاد نیز وضعیت به همین صورت است و گروه تروریستی احرار الشام روز چهارشنبه گذشته به رغم موافقت قبلی خود در بیانیه ای اعلام کرد که درخصوص حضور خود در نشست آستانه با درنظر گرفتن همه منافع و مفاسد این کار تصمیم به مشارکت نکردن گرفته است.
این گروه اعلام کرد که شورای احرارالشام پس از بررسی ها و گفت و گوهای طولانی به این نتیجه رسید که نماینده ای از این حرکت در مذاکرات شرکت نکند.
این گروه تروریستی، اجرا نشدن آتش بس، جلوگیری از افزایش اختلاف های مخالفان و موافقان شرکت در نشست آستانه و اوضاع میدانی را از دلایل عدم مشارکت در این گفت و گوها اعلام کرده است.
احرارالشام در ادامه اعلام کرده است به رغم این تصمیم اما در صورتی که شرکت کنندگان در این نشست به نتایج مطلوبی دست یابند از آن ها حمایت می کند.
کرده های سوریه که مناطقی به مراتب گسترده تر از همه گروه های مسلح در اختیار دارند در این نشست حضور ندارند و اعلام کرده اند با توجه به عدم حضور خود به نتایج آن نیز پایبند نمی مانند.
گروه تروریستی جبهه النصره نیز روز یکشنبه نشست آستانه را به بازار کنیزفروشی تشبیه کرد.
با وجود همه این تناقض ها، از آنجا که هر دو طرف شرکت کننده یکی از مهمترین برنامه های این نشست را تثبیت آتش بس و بررسی مسائل مربوط به مناطق محاصره شده اعلام کرده اند، همچنان کورسوی امید در افق نشست آستانه به چشم می خورد.
هرچند که ممکن است گفت و گوی مستقیم نظام سوریه و مخالفان در آستانه گامی جدید و تاثیر گذار در مسیر یافتن راه حلی مسالمت آمیز برای بحران باشد ولی نباید از این نشست انتظار شاهکار داشت.

منبع: ایرنا